Niedawno zwrócił się do mnie klient z taką sprawą:
Pokłóciłem się z architektem i ostatecznie nie przeniósł na mnie praw autorskich do projektu, za który zapłaciłem. Pozwolenie na budowę jest ostateczne.
Ale architekt mówi, że nie mogę rozpocząć budowy, bo naruszę jego prawa.
Co ja mam zrobić?…
Jak to co – możesz budować
Jeśli jesteś w podobnej sytuacji, to od razu się zrelaksuj. Oczywiście, że możesz na podstawie zakupionego projektu wybudować swój dom, warsztat, biuro, czy co tam zleciłeś do zaprojektowania.
Ale tylko jeden (!).
Pisałam o tym kiedyś na blogu, ale widzę że temat wraca. Poświęćmy mu więc jeszcze trochę uwagi.
***
Uwaga: Ten artykuł możesz posłuchać w podcaście Spółka Budowlana:
***
Nabycie egzemplarza projektu architektonicznego
Dla przypomnienia, zgodnie z art. 61 prawa autorskiego nabycie od twórcy egzemplarza projektu architektonicznego lub architektoniczno-urbanistycznego obejmuje prawo zastosowania go tylko do jednej budowy. O ile zawarta przez strony umowa nie stanowi inaczej.
Jest to uprawnienie wynikające z nabycia egzemplarza projektu architektonicznego w celu tzw. „ucieleśnienia wizji architekta w postaci nowego obiektu, w formie budowli”.[1]
Czyli kupując bez zawarcia pisemnej umowy jeden projekt architektoniczny od architekta możesz wybudować jedną budowlę – powiedzmy jeden dom.
Bez względu na to, że się nie dogadacie z architektem odnośnie przeniesienia przez niego autorskich praw majątkowych do tego projektu.
Po prostu. Nie ma tutaj za dużo nad czym się zastanawiać.
Jeden projekt – jedna budowa
Pamiętajcie tylko, że wybudowanie jednej budowli – przyjmijmy, że to będzie ten jeden dom – nie oznacza, że potem możecie robić z tym projektem co tylko chcecie.
Pomimo bowiem uprawnienia wynikającego ze wspomnianego art. 61 prawa autorskiego, przy architekcie cały czas pozostaną wszystkie jego prawa jako twórcy utworu architektonicznego.[2]
To znaczy autorskie prawa osobiste i majątkowe, z których będzie on mógł skorzystać.
Remont a przebudowa
Zgodnie z art. 335 prawa autorskiego inwestor może korzystać z rysunków i planów budowli (czyli z projektu architektonicznego) jedynie w celu odbudowy lub remontu. Uprawnienie to nie obejmuje jednak prawa do wprowadzania zmian i przeróbek do projektu w celu przebudowy, rozbudowy wybudowanego domu etc.
W większości takich przypadków będziesz musiał zwrócić się do architekta o wyrażenie zgody na zmianę zakupionego i zrealizowanego projektu.
Co więcej, także zmiana takiego projektu przez innego architekta będzie wymagała zgody twórcy projektu, będzie to bowiem tzw. utwór zależny. Zgoda powyższa niejednokrotnie będzie się wiązać się z koniecznością zapłaty dodatkowego wynagrodzenia.
O tym również należy pamiętać rezygnując z zawarcia pisemnej umowy z architektem. Bo może jednak warto od razu wszystko uregulować? 😉
Jeśli więc jesteś w podobnym sporze z architektem jak mój klient i zastanawiasz się nad rozpoczęciem budowy, to odetchnij.
W zdecydowanej większości wypadków będziesz mógł rozpocząć budowę i wybudować swój dom. Jeśli zaś sprawa jest bardziej skomplikowana, zawsze warto skonsultować ją z prawnikiem.
PS. Żyjmy prościej, współpracujmy a nie spierajmy się z architektami! 😉
Ewa Miszczyk-Wróbel
radca prawny
Zdjęcie pochodzi z Unsplash
[1] Piesiewicz Piotr F., Problematyka autorskich roszczeń majątkowych o zaniechanie oraz o usunięcie skutków naruszeń w przypadku naruszenia praw do utworu architektonicznego, Palestra 2015/11-12/54-64.
[2] W tym miejscu nie poświęcam uwagi na badanie, czy taki projekt architektoniczny jest czy nie jest utworem. O tym możesz poczytać tutaj lub tutaj. Jeśli bowiem projekt nie jest utworem, to sprawa się zmienia na korzyść inwestora.
***
Podcastu Spółka Budowlana możesz słuchać również na YouTube:
***
Prawo zastosowania projektu do jednej budowy
Co to takiego: prawo zastosowania projektu do jednej budowy?
Zgodnie z art. 61 prawa autorskiego, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, nabycie od twórcy egzemplarza projektu architektonicznego lub architektoniczno-urbanistycznego obejmuje prawo zastosowania go tylko do jednej budowy.
Przepis ten dotyczy majątkowego prawa autorskiego do wytwarzania budowlanych egzemplarzy utworów, inaczej architektonicznych nośników utworów czyli tzw. budowli… [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }