Tarcza godna królewskiego wirusa? Niestety niekoniecznie.

Nadzwyczajne okoliczności wymagają nadzwyczajnych interwencji. Przynajmniej tak by się mogło wydawać. Dużo się mówiło w ubiegłym tygodniu o pomocy dla przedsiębiorców w czasie pandemii koronawirusa. Przemówienia były wspaniałe, projekt już mniej. W poniedziałek dowiemy się więcej szczegółów, dziś podsumujmy co już wiemy.

Poniżej przedstawiam zbiorczo możliwości, z jakich na chwilę obecną przedsiębiorca – nie tylko budowlany – będzie mógł skorzystać chcąc ratować swoją firmę. Zebrała je dla Państwa aplikantka radcowska Agata Grzywnowicz.

Na początek możliwości, jakie wynikają z już obowiązujących przepisów prawa.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

W przypadku, gdy przedsiębiorca ma problemy lub może mieć problemy z zapłatą bieżących składek ZUS lub składek, co do których zawarł umowę o rozłożenie na raty bądź odroczeniu płatności, może:

1. złożyć wniosek o odroczenie terminu płatności składek za okres od lutego do kwietnia 2020 roku o 3 miesiące;
2. złożyć wniosek o zawieszenie realizacji umowy z ZUS, w której to umowie termin płatności składek przypadał w okresie od marca do maja 2020 roku – w konsekwencji umowa zawarta z ZUS ulega przedłużeniu o kolejne 3 miesiące.

We wniosku należy ująć informacje co do wpływu epidemii na kondycję firmy i podać, że w związku z tym firma nie ma możliwości uiszczenia opłat w terminie.

Przedsiębiorca prowadzący pełną księgowość (m.in. spółki kapitałowe – S.A. i sp. z o.o., sp. k. i S.K.A.) musi załączyć do wniosku sprawozdanie finansowe (bilans, rachunek zysków i strat, sprawozdanie o przepływach pieniężnych) za 2018 lub 2019 r.

W celu uzyskania ulgi, przedsiębiorca musi złożyć odpowiedni wniosek do ZUS – pocztą, za pomocą platformy PUE lub może przesłać skany wniosków wraz ze stosownymi dokumentami pocztą elektroniczną.

Jeśli po 3 miesiącach sytuacja się nie unormuje i przedsiębiorca nadal nie będzie w stanie płacić składek, będzie mógł renegocjować umowę z ZUS.

Ponadto, może on skorzystać z dotychczasowych rozwiązań ujętych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Chodzi o odroczenie terminu płatności składek na podstawie art. 29 tej ustawy. ZUS na wniosek przedsiębiorcy może odroczyć termin płatności należności z tytułu składek bądź rozłożyć należności na raty – a wszystko to ze względów gospodarczych bądź innych zasługujących na uwzględnienie.

W takim przypadku, ZUS i dłużnik podpisują umowę, w której ustalają zasady odroczenia czy też rozłożenia na raty płatności składek. Składki, które mają być zapłacone później, nie są obciążone dodatkowymi odsetkami za opóźnienie w płatności. Przedsiębiorca ma jednak zapłacić dodatkowo tzw. opłatę prolongacyjną.

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Przedsiębiorcy podlegającemu ubezpieczeniu chorobowemu, który w związku z zagrożeniem koronawirusem i rozprzestrzenianiem się choroby zakaźnej u ludzi, wywołanej tym wirusem, nie może wykonywać działalności gospodarczej, ZUS ustali prawo do zasiłku i wypłaci zasiłek chorobowy na ogólnych zasadach, tj. o ile spełnione będą wymagane przepisami ustawy zasiłkowej warunki do jego przyznania, jeżeli:

1. decyzją państwowego inspektora sanitarnego zostanie poddany kwarantannie lub izolacji (decyzja ta może być dostarczona oddziałowi ZUS po okresie kwarantanny lub izolacji),
2. lekarz leczący uzna, że w trakcie hospitalizacji, izolacji, lub kwarantanny ze względu na stan zdrowia ubezpieczonego uzasadnione jest wystawienie zwolnienia lekarskiego.

Zasiłek opiekuńczy

Ubezpieczonemu przysługuje także zasiłek opiekuńczy, jeśli sprawuje osobistą opiekę nad:

1. chorym dzieckiem lub członkiem rodziny, gdy lekarz wystawił z tego tytułu zaświadczenie lekarskie,
2. dzieckiem, gdy powiatowy inspektor sanitarny wydał decyzję o konieczności izolacji lub kwarantanny dziecka,
3. dzieckiem w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko (na podstawie oświadczenia ubezpieczonego).

Ubezpieczonemu, który sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem do 8 lat, gdy w związku ze zwalczaniem zakażenia koronawirusa nastąpi zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie obojgu rodzicom w wymiarze do 14 dni, niezależnie od liczby dzieci wymagających opieki w związku z zamknięciem placówki z koronawirusa. Takiego zasiłku opiekuńczego nie wlicza się go do limitu 60 dni pobierania zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym. Dokumentem do wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego jest oświadczenie ubezpieczonego.

Urząd Skarbowy

Przedsiębiorcy, którzy będą mieli problemy z uregulowaniem należności podatkowych w związku z epidemią koronawirusa, będą mogli złożyć wnioski o przyznanie ulgi bądź umorzenie zaległości.

Urzędy Skarbowe mają w pierwszej kolejności brać pod uwagę problemy przedsiębiorców wynikające właśnie z pandemii i to one mają mieć największe szanse na uzyskanie odroczenia terminu płatności, rozłożenia płatności na raty bądź umorzenia zaległości.

Taki wniosek przedsiębiorca powinien złożyć w trybie art. 67a ustawy Ordynacja podatkowa.

Ponadto, w obecnej sytuacji mogą mieć zastosowanie przepisy dotyczące uzyskania ulgi przez przedsiębiorcę, pod warunkiem, że ulgi te:

1. nie stanowią pomocy publicznej – czyli pomoc udzielona przez państwo nie zakłóca lub nie grozi zakłóceniem konkurencji oraz nie wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi UE. Taki charakter może mieć ulga dla przedsiębiorcy, który działa wyłącznie na rynku lokalnym;
2. stanowią pomoc de minimis – oznacza to, że ulga nie stanowi pomocy publicznej ponieważ jej wysokość mieści się w limicie, który dla jednego przedsiębiorcy wynosi 200 000 euro w ciągu 3 lat podatkowych, a dla przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w zakresie drogowego transportu towarów w kwocie nie większej niż 100 000 euro w ciągu trzech lat podatkowych,
3. stanowią pomoc publiczną m.in. udzielaną w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia, a także udzielaną w celu zapobieżenia lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce o charakterze ponadsektorowym.

– czyli wpływają na zakłócenia wymiany handlowej, ale zostały udzielone ze względu na okoliczności wprost wskazane w ustawie.

Wniosek o odroczenie terminu zapłaty należy złożyć przed upływem terminu do zapłaty należności podatkowej, natomiast wniosek w przedmiocie odroczenia terminu zapłaty odsetek nieuregulowanych w terminie oraz wniosek o odroczenie zapłaty należności podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę należy złożyć tak szybko, jak tylko przedsiębiorca dowie się, że nie jest w stanie wykonać zapłaty w terminie.

Tarcza antykryzysowa

Tarcza antykryzysowa jest to propozycja Ministerstwa Rozwoju, które ma pomóc przedsiębiorcom w przetrwaniu kryzysu związanego z epidemią koronawirusa i zapobiec masowym bankructwom małych i średnich przedsiębiorców. W teorii. Praktyka pokaże, co z tego wyniknie. Na razie propozycje rozwiązań są mało praktyczne. W najbliższy poniedziałek 23 marca 2020 r. poznany więcej szczegółów.

Program zawiera na razie dość ogólne założenia, a główne postanowienia prezentują się następująco:

1. 500 000 mikrofirm, które zatrudniają do 9 pracowników, będzie mogło skorzystać z pożyczek w wysokości 5 tys. zł. Program zakłada, że pożyczka ta ma być bezzwrotna pod warunkiem, że przedsiębiorca okresie najbliższych 6 miesięcy nie zwolni pracowników.
2. Możliwość uzyskania przez firmy średnie i duże z funduszu PFR Inwestycje podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji – łącznie o wartości 6 mld zł.
3. Dopłaty BGK do odsetek kredytów – z Funduszu Dopłat do odsetek od kredytów w kwocie 500 mln zł dla sektora przedsiębiorstw .
4. Firmy transportowe dostaną wsparcie Agencji Rozwoju Przemysłu na refinansowanie umów leasingowych.
5. Państwo dołoży się do pensji pracowników firm w postoju. Firmom w postoju państwo pokryje blisko połowę wynagrodzeń i składki ZUS.
6. Rodzice, którzy opiekują się dziećmi do 8. roku życia, mają uzyskać dłuższy okres zasiłku opiekuńczego.
7. Zatrudnieni na umowach cywilnoprawnych, a także osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą będą mogły skorzystać z wynagrodzenia od państwa w kwocie 80% minimalnego wynagrodzenia, natomiast osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych, których dochody znacznie spadły będą mogły uzyskać jednorazowe świadczenie w wysokości 2000 zł brutto.
8. Firmy, które odnotują spadek obrotów otrzymają wsparcie w utrzymaniu pracowników – państwo sfinansuje 40% ich płacy. Jest to tzw. model 40-40-20, który polega na tym, że państwo i pracodawca równolegle sfinansują odpowiednio po 40% wynagrodzenia pracownika, natomiast brakujące 20% zostanie pracownikom tymczasowo „zabrane”. Pracownicy będą mieli zmniejszony wymiar czasu pracy do 4/5 etatu. Różnica w pensji prawdopodobnie nie będzie później wyrównana, oznacza to więc, że pracownicy będą musieli czasowo pogodzić się z obniżoną pensją.

Problem polega jednak na tym, iż państwo dołoży do pensji maksymalnie 40% przeciętnego wynagrodzenia brutto za 2019 rok czyli 1967 zł. Oznacza to, że najwięcej stracą pracownicy zarabiający najwięcej i to oni mogą stracić nawet 50% swoich zarobków.

Taka opcja będzie dotyczyła tylko i wyłącznie firm, które spełnią określone kryteria, a mianowicie spadek obrotów o 15% w ciągu 2 miesięcy lub o 25% w ciągu miesiąca.

Przestój

Druga opcja ma dotyczyć przedsiębiorstw, które zostały dotknięte przestojem, a więc nie działają ze względu na epidemię koronawirusa. W takim przypadku, pracodawca będzie mógł zmniejszyć wymiar etatu pracownika. Pracownicy ci mają otrzymać wynagrodzenie postojowe. Do wynagrodzenia ma dołożyć się państwo.

Główne założenia planu pomocy

1. Rząd zakłada, że takie rozwiązania mają funkcjonować przez 3 miesiące.
2. Możliwość odstąpienia od kar umownych za opóźnienia w realizacji zamówienia publicznego związanych z epidemią.
3. 100 tys. małych i średnich przedsiębiorstw dostanie możliwość uzyskania kredytu z gwarancją de minimis do wysokości 3,5 mln zł.
4. Średnie i duże firmy dostaną wsparcie z Polskiego Funduszu Rozwoju Inwestycje na podwyższenie kapitału lub finansowanie w postaci obligacji. Łączna wartość wsparcia to 6 mld zł.
5. Przedsiębiorstwa dostaną pomoc z Banku Gospodarstwa Krajowego w postaci dopłat do odsetek do kredytu.
6. Możliwość odroczenia składek na ZUS – bez opłat i odsetek (pkt I powyżej).
7. Prolongata terminu przekazania zaliczek na PIT od przychodów z szeroko rozumianej pracy pobranych w marcu i kwietniu do końca maja.
8. Ubezpieczenia obrotu handlowego Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych.
9. Rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku.
10. Przesunięcie wejścia w życie nowego Jednolitego Pliku Kontrolnego – od 1 lipca 2020 r.
11. Przesunięcie płatności za media.
12. Ochrona konsumentów.
13. Wydłużenie ważności okresowych badań lekarskich.
14. Wydłużenie wiz pobytowych i zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców.

***

Powyższą informacją przygotowała dla Państwa aplikant radcowski Agata Grzywnowicz, stan na 20.03.2020 r.

źródła:

https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/ulgi-dla-przedsiebiorcow-w-zwiazku-z-koronawirusem/3223283

https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/przedsiebiorcy-w-trudnej-sytuacji-moga-skorzystac-m_in_-z-ukladow-ratalnych/3199407

https://www.biznes.gov.pl/pl/koronawirus-najwazniejsze-informacje-dla-przedsiebiorcow